چیزهایی که بهتر است از EURO
2012 بدانیقاره سبز در انتظار تابستان گرم و طولانی
رامتین جباری
اتفاق‌هایی مثل جام ملت‌های اروپا برای دور شدن از فضای
نسبتاً مسموم فوتبال ایران قویاً توصیه شده، برای همین از مبدا تهران تِیک‌آف می‌کنیم
و با ارتفاع نزدیک به چهارهزارپا و با سرعت میانگین 740 کیلومتر در ساعت، از آسمان
کشورهای آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و روسیه می‌گذریم تا در پایتخت کشور اوکراین
لَنداینگ کنیم؛ شهر کی‌یف. استادیوم المپیک این شهر روز یک‌شنبه 11 تیر 1391 راس
ساعت نه و چهل‌وپنج دقیقه به وقت محلی میزبان فینال یورو 2012 و اختتامیه این دوره
مسابقات است.
تورنمنت اما از پایتخت همسایه غربی اوکراین آغاز می‌شود؛
لهستان و شهر نوستالژیک ورشو. لهستانی‌ها این شهر را Warszawa می‌نویسند و وَرشاوا تلفظ می‌کنند.
ورشو با 1716000 نفر دهمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا از نظر جمعیت است که در جریان
جنگ‌های دوم جهانی به شدت آسیب دید. سال 1323خورشیدی به دستور پیشوای آلمان نازی
حملات همه‌جانبه زمینی و هوایی نزدیک به 95درصد پایتخت را با خاک یکسان کرد. و حالا
68 سال پس از دستور حمله آدولف‌هیتلر استادیوم ملی ورشو میزبان افتتاحیه بازی‌هاست
و فاصله جمعه 19 خرداد 1391 تا آخرین بازی، زمانی است که دو کشور همسایه لهستان و
اوکراین، سومین میزبانی مشترک تاریخ جام ملت‌های اروپا را در سال 2012 میلادی به
جا می‌آورند.
29 فروردین 1386 وقتی کمیته اجرایی یوفا در شهر کاردیف، این
دو کشور را در حالی به عنوان میزبان یورو 2012 اعلام کرد که دیگر نامزدهای بازی‌ها
کشورهای ایتالیا و کرواسی-مجارستان (به طور مشترک) بودند، جز شهروندان لهستان و
اوکراین کسی خوشحال نبود ولی امروز و با مرور شهرهای میزبان و استادیوم‌های مجهزشده
و جذاب کمتر فوتبال دوستی است که آرزو نکند از اکسیژن هوای دو کشور شرقی قاره سبز
سهمی نداشته باشد برای لمس فوتبال خالص و محض اروپایی.
از اسپانیا قهرمان جهان شروع می‌کنیم. قهرمان جام‌ملت‌های
2008 و جام‌جهانی 2010 آفریقای جنوبی. خیلی‌ها سلطه چند سال اخیر ماتادورها را در
جهان فوتبال وامدار ایالت کاتالان، پپ گواردیولا و باشگاه معظم بارسلونا می‌دانند.
اگر از کاسیاس مقدس فاکتور بگیریم، از خط دفاع تا ژاوی، اینیستا و نوک پیکان
اسپانیا تقریباً محصول کارخانه بارسلون است و همین تئوریسین‌های پیشین دنیای
فوتبال را مایوس می‌کند. همان‌هایی که کشمکش‌های سیاسی و دعواهای داخل مرزهای
اسپانیا و ایالت‌های جدایی طلب و شبه یاغی در برابر حکومت پادشاهی اسپانیا را عامل
اصلی عدم نتیجه‌گیری این کشور در قالب واحدی با نام تیم‌ملی اسپانیا می‌دانستند!
حالا همین کارشناسان اسپانیا را شانس اول قهرمانی یورو2012 می‌دانند. این ساده‌ترین
پیش‌بینی ممکن برای تابستان امسال است و دلیل اصلی برای بنگاه‌های شرط‌بندی که
کمترین رِیت ممکن را به قهرمانی اسپانیا داده‌اند!
ویسنته دل‌بوسکه پیرمرد سبیلوی فوتبال اسپانیا آدرین‌لوپز
مهاجم اتلتیکومادرید که در دیدار دوستانه دو هفته پیش مقابل صربستان گلزنی کرد و
همچنین روبرتو سولدادو را در میان تعجب کارشناس‌ها از تیم ماتادورها کنار گذاشت و
جالب‌تر اینکه پدرورودریگوئز مهاجم بارسا که پیش از این شانس کمی برای حضور در
ترکیب 23 نفره اسپانیا داشت به تیم ملی دعوت شده است! آیا دستان ایکرکاسیاس برای
بلندکردن جام قهرمانی همچنان نیرومند است؟
اسپانیا جام را از کشور لهستان آغاز می‌کند. گروه C و از 21 خرداد در مسابقه مهیجی که
شروعی غافلگیرکننده است مقابل لاجوردیپوشهای ایتالیا. دوره قبل، ایتالیا را
همین اسپانیا در مرحله یک‌چهارم نهایی و در ضربات پنالتی با نتیجه 4 بر 2 حذف کرد؛
حالا و بعد از چهار سال فرصت انتقام پشت در خانه ایتالیا جفت پا ایستاده؛ اگرچه که
سایه رسوایی مالی و تبانی بار دیگر بر سر فوتبال ایتالیا سنگینی می‌کند و بازیکنان
تیم‌ملی در اردوی تدارکاتی درحالی به تمرینات روزانه‌شان برای حضور در جام‌ملت‌های
اروپا ادامه می‌دهند که اردو محل تردد پلیس ایتالیا شده و بسیاری از ملی‌پوش‌های
ایتالیایی حین تمرین حساب هم پس می‌دهند!
ایتالیایی‌ها که در سال 2000 تا یک قدمی قهرمانی پیش رفتند،
تنها یک‌بار آن هم در سال 1968 در این رقابت‌ها به موفقیت رسیده‌اند. سزاره
پراندلی سرمربی ایتالیا امیدوار است رسوایی تازه به خوش یمنی رسوایی سال 2006 باشد
تا مثل جام‌جهانی آلمان، جام قهرمانی بازی‌ها را به اسم ایتالیا سند بزند. اما خبر
بد برای طرفداران اسپانیا را هم یک‌شنبه 7 خرداد فاکس‌اسپورت به نقل از باشگاه
بارسلونا مخابره می‌کند؛ «سسک فابرگاس به دلیل مصدومیت در جریان فینال کوپا دل ری
مقابل اتلتیک‌بیلبائو و کشیدگی ران پای راست بین 7 تا 10 روز نیاز به استراحت دارد.»
حالا حضور او در اولین بازی اسپانیا در یورو 2012 مقابل ایتالیا در هاله‌ای از ابهام
قرار گرفته! جمهوری ایرلند و کرواسی، دو تیم دیگر گروه C، از حالا خاطر پیش‌بینی کننده‌های جام
را برای صعود اسپانیا و ایتالیا راحت کرده‌اند. خاطری که به شدت برای گروه B مسابقات پریشان است؛ گروه آلمان،
هلند، پرتغال و دانمارک.
خبرنگار
روزنامه پرتغالی آبولا به 100 کیلومتری شهر لیسبون سری زده تا در محل اردوی تیم
پرتغال در کمپ اوبیدوس نظر کریس‌رونالدو کاپیتان سرشناس این کشور را درباره گروه
مرگ بداند؛ «فکر می‌کنم تیم‌های همین گروه تکلیف قهرمانی یورو2012 را مشخص کنند.
از نظر من پرتغال، آلمان و هلند شانس‌های مسلم قهرمانی هستند.» او درباره نخستین
بازی تیمش برابر آلمان‌ها هم عقیده دارد؛ «می‌دانم چقدر این بازی سخت است. چون ما
با یکی از مدعیان درجه اول فتح جام روبه‌رو می‌شویم. اما فکر می‌کنم شکست ژرمن‌ها
قابل دسترس است. ما از آنها نمی‌ترسیم و فقط برایشان احترام قائلیم.»
در
اروپا برعکس فضایی که در ایران جاری است جز خود ژرمن‌ها، تیم آلمان حامی دیگری
ندارد. آلمانفیلی در ایران ریشه در جنگ‌های دوم جهانی و رادیو برلین دارد که سینه
به سینه به ارث رسید البته از مجرای فوتبال و مدیوم تیم آلمان 1990.
20:45
به وقت محلی (23:15 به وقت تهران) شنبه شب، 22 خرداد، در شهر لویو اوکراین، تیم‌ملی
آلمان به مصاف پرتغال می‌رود. قهرمان سه دوره جام‌ملت‌ها در سال‌های 1970، 1980 و
1996 سال‌هاست که دستش از لمس یک جام معتبر کوتاه مانده؛ 28 خرداد 1351 وقتی بود
که بکن‌بائر برای نخستین بار جام ملت‌های اروپا را در کشور بلژیک بالای سر برد و
امروز شاید راز نرسیدن دست‌های آلمان به یک جام معتبر کمبود دست‌های معتبری از جنس
بکن‌بائر باشد! آنها 6 خرداد شکست حیثیتی و تلخی را برابر همسایه جنوبی خود متحمل
شدند. سوئیس 5 بر 3 یکی از مدعیان یورو2012 را شکست داد تا به باور مدیرورزشی تیم‌ملی
فوتبال آلمان این شکست اگرچه تلخ اما تا قبل از حضور در جام‌ملت‌ها بسیار سودمند
بوده باشد؛ اولیوربیرهوف می‌گوید: «ما در دو اردوی ساردینا و نیس، 14 روز پرفشار
را پشت سر گذاشتیم و نتیجه‌یی ناراحت‌کننده مقابل سوئیس کسب کردیم. اما فکر می‌کنم
در چند روز آینده آثار مثبت تمرینات در تیم نمایان شود.» یوهان‌کرایف کبیر هم برای
لاله‌های نارنجی توصیه‌یی دارد؛ «ابراهیم‌آفلای یکی از بهترین بازیکنان تیم‌ملی هلند
در مسابقات جام ملت‌ها خواهد بود. فان‌مارویک، سرمربی هلند باید با دقیق‌ترین
برنامه‌ریزی تاکتیکی، از این بازیکن به نحوی کاملا مطلوب در این مسابقات مهم بهره
بگیرد. حتم دارم او یکی از بزرگان تیم ما در این مسابقات خواهد شد.» و دانمارک؛
وایکینگ‌ها با فلاشبکی به سال 1992 برای سال 2012 آرزو می‌کنند. صعود از این گروه
برای آنها دستکمی از قهرمانی 20 سال پیش نخواهد داشت!
گروه
A گروه یکی از دو
میزبان مسابقات است؛ لهستان، یونان، جمهوری چک و روسیه. آن سال‌هایی که روسیه در
دل حروف‌های اختصاری مثل CCCP یا
USSR جا می‌گرفت یک‌بار و در سال
1960 فاتح اروپا شد؛ 52 سال پیش، کمی بیشتر از نیم قرن و زمانی که اروپا برای کشور
شوراها کوچک بود. لئو یاشین افسانه‌یی از دروازه شوروی محافظت می‌کرد و هنوز به
سبک ذهن‌های یخ‌زده داس و چکش، خاطره تابستان 1339 برای کمونیست‌های به جامانده،
داغ‌ترین حادثه ممکن در تاریخ بازی‌هاست.
یونان
بدون اتورهاگل هم یادآور جام‌ملت‌های 2004 در پرتغال است، جایی که یونان در اولین
و آخرین مسابقه میزبان را نخست دو بر یک و سپس یک بر صفر شکست داد تا قهرمان شود. یونان
پایه‌گذار سبکی نتیجه‌گرا در فوتبال شد که اگرچه محبوب نیست اما پیروان فراوانی
روی نیمکت‌های فنی تیم‌های فوتبال در سراسر جهان دارد. یونان بعد از سال 2004 در
هر تورنمنتی با خاطره آن سال شرکت می‌کند و بی سر و صدا حذف می‌شود. امسال هم
قطعاً بحران اقتصادی یونان و احتمال جدایی‌اش از پول واحد اروپا خبرسازتر از تیم
فوتبالش یونان را در تیتر خبرها نگه می‌دارد.
در
واقع گروه A گروه بازنشسته‌های خوش‌صحبتی است که از سر صبح تا غروب روی نیمکت
پارک از افتخارات دوران جوانی می‌گویند؛ جمهوری چک هم آن سال‌هایی که چکسلواکی بود
یک بار جام قهرمانی را در کشور یوگسلاوی به تصاحب خود در آورده اما حالا نه از
چکسلواکی نشانی هست، نه از یوگسلاوی. هر دو به تاریخ سپرده شده‌اند و جمهوری چک
تنها برتری‌اش به کشور اسلواکی مصادره خاطره 1976 و قهرمانی جام‌ملت‌هاست.
جمهوری چند حزبی با دو مجلس قانونگذاری در کشور لهستان هم،
همه هم وغمش برگزاری آبرومند بازی‌ها و صعود به نیمه‌نهایی مسابقات است که پیش‌شرطش
صعود از این گروه است، جایی که به نظر می‌آید بیشترین تعداد بازی‌های مساوی را در
پی داشته باشد. آیا روسیه و لهستان به آسانی جواز حضور در مرحله بعد را می‌گیرند؟
به نظر جمهوری چک تکلیف این گروه را یک‌سره می‌کند.
در آخرین گروه مسابقات اما دیگر میزبان یورو2012 در مقایسه
با وضعیت امروز لهستانی‌ها ادعای بیشتری در فوتبال دو دهه اخیر اروپا دارد. گروه D به میزبانی اوکراین و همراهی فرانسه، انگلیس و سوئد.
فرانسه قهرمان دو دوره جام ملت‌های اروپا در سال‌های 1984 و 2000 هنوز در پی معجزه‌یی
از جنس پلاتینی یا زیدان برای خلق یک افتخار اساسی دیگر است. لورن بلان ماموریت
ویژه‌یی برای ورژن 2012 فرانسه دارد ولی در اولین قدم باید راه عبوری از بین
میزبان بازی‌ها، بریتیش‌ها و وایکینگ‌های شمالی پیدا کند. یک‌شنبه گذشته در ادامه
دیدارهای داغ دوستانه پیش از بازی‌ها، فرانسه 3 بر 2 ایسلند را شکست داد تا «خروس‌های
آبی» که پس از ناکامی در رقابت‌های دو سال قبل آفریقای‌جنوبی می‌کوشند با آمادگی
لازم به عنوان مدعی به رقابت‌های یورو 2012 وارد شوند کبک‌شان هم همنوا با لوگوی
روی پیراهنشان خروس بخواند. نرخ مرگ در گروه D به شدت گروه B بالا نیست اما حضور میزبان در کنار دو اسم تاریخ‌ساز جهان
فوتبال و سوئد که حریف آسانی قطعاً نیست از گروه D
گروهی شبه مرگ ساخته که در کمین قربانی نام‌آوری در انتظار است.
انگلیس
سابقه افتخارآمیزی در جام‌ملت‌ها ندارد. حسرت بزرگی که در قلب تک‌تک ساکنان جزیره
خانه کرده کسب یک جام از معتبرترین رقابت‌های اروپایی است. حسرتی که در سال 1996
به اوج خود رسید و تیم انگلیس در نیمه‌نهایی و در خانه مغلوب ژرمن‌های مغرور و
بدقلق شد. حالا آنها باور کرده‌اند که پرنده اقبال در تورنمنت‌های ملی کاری به
کارشان ندارد! برای همین بسیاری عقیده دارند تیم انگلیس با کمترین سطح توقع مردم و
رسانه راهی مسابقات می‌شود؛ ادگارداویدز ملی‌پوش اسبق هلند به روی هاجسون سرمربی
تازه جزیره توصیه می‌کند؛ «بزرگ‌ترین چیز برای انگلیس آن است که آنها با سطح
انتظارات پایین وارد یورو 2012 خواهند شد. معنای این حرف آن است که فشار روانی بر
آنها کمتر از همیشه است. پس بدون فشار می توانند خیلی بهتر کار کنند. مهمترین
توصیه‌ام به هاجسون استفاده ممتاز از جرارد است. فکر می کنم او بتواند کار فوق‌العاده‌ای
انجام دهد و تیمش را به پیش ببرد.»
اما
سول کمپل یورو2012 را از زاویه دیگری می‌بیند؛ مدافع سابق تیم‌ملی انگلیس این روز‌ها
به شدت خبرساز شده، او به هواداران انگلیس هشدار داده برای دیدن بازی‌ها به
اوکراین یا لهستان سفر نکنند چرا که ممکن است درون تابوت به خانه بازگردند. به
گزارش دیلی‌میل، کمپل عقیده دارد رفتن به کشورهای میزبان به
دلیل وجود برخوردهای خشونت‌آمیز و نژادپرستی ریسک بالایی دارد! «در خانه‌هایتان
بمانید و بازی‌ها را از تلویزیون تماشا کنید» حالا باید منتظر واکنش ستاد برگزاری
بازی‌ها بود. آیا انگلیس بازی را از زمین دیگری آغاز کرده است؟ BBC گزارش می‌دهد؛ «برخی از هواداران سلام نازی
داده، علیه بازیکنان سیاه‌پوست شعارهای نژادپرستانه داده و صدای میمون درآورده‌اند.
همچنین تعدادی از دانشجویان آسیایی در ورزشگاه متالیست در خارکیف اوکراین مورد
حمله قرار گرفته‌اند.»
فردای شبی که سوئد در آخرین بازی مرحله مقدماتی یورو2012
هلند را شکست داد، روزنامه‌های سراسری سوئد با درشت‌ترین تیتر ممکن لقب شعبده بزرگ
را به بازی تیم‌شان دادند. سوئد در این مرحله در پنج بازی خانگی برابر هلند،
مجارستان، فنلاند، مولدووا و سن‌مارینو پیروز شد و در بازی‌های بیرون از خانه به
هلند و مجارستان باخت تا با هشت پیروزی و بدون تساوی سهمیه مستقیم به جام‌ملت‌ها
را از آن خود کند. سوئدی‌ها همین دو هفته پیش طعم مطلق موفقیت را در یک رقابت
محبوب اروپایی با مخاطبی پانصدمیلیونی در سراسر جهان چشیده‌اند. اگرچه برنده
یوروویژن را آرای مردم اروپا تعیین می‌کند که در فوتبال بی‌اثر است اما همین فتح
هنری چنان شوری به جامعه سوئد هدید داده که آنها تصور می‌کنند برای هر کاری توانا
شده‌اند. حالا اگر «لورین» و جایزه سفید یوروویژن2012 نماد
موفقیت امروز در کشور سه تاج اسکاندیناوی و قاره سبز است، آبی طلایی‌پوشان سوئدی
برای رسیدن به چنین سطحی به چیزی فراتر از معجزه نیازمندند.
دوشنبه 22 خرداد آخرین بازی دور اول مسابقات و نخستین بازی دیگر
میزبان یورو2012 برگزار می‌شود؛ سوئد-اوکراین. کشور اوکراین روز اول شهریور 1370
استقلال خود را اعلام کرد و جالب اینکه ایران نخستین کشوری بود که 120 روز بعد از
اعلام استقلال، اوکراین را به رسمیت شناخت. امروز و 21 سال پس از استقلال، جام ملت‌های
اروپا دومین حادثه خبری جهان‌شمول است که پس از یولیا تیموشنکو، اوکراین را سر
زبان‌ها می‌اندازد. نخست‌وزیر اسبق و 52 ساله اوکراین که بیرون از مرزهای اوکراین
به عنوان زیباترین سیاست‌مدار دنیا از معدود سلبریتی‌های جهان سیاست است که با
محکومیتی هفت ساله پشت میله‌ها رفت تا چند کشور اروپایی یورو2012 را تهدید به
تحریم کنند! مثلث «اوکراین-یولیا-جام ملت‌ها» سه ضلع خبرآور تابستان داغ امسال
خواهند بود.
یک سایت راهنمای توریست برای سفر اوکراین هشدار داده؛ «جرائم
خرد و خيابانی همچون كيف‌قاپی، باج‌گيری، تهديد و ارعاب و ايجاد مزاحمت از مسائل
نگران كننده اجتماعی در اوكراين است و برخی توريست‌ها و اتباع خارجی قربانيان كيف‌قاپی
و سرقت هستند.» از این حیث اوکراین شاید کمتر شبیه به یک کشور اروپایی باشد برای
همین کمیته اجرایی یوفا به مقامات برگزاری اوکراین تذکر جدی داده تا جو پیرامون
مسابقات از معضلات اجتماعی کشور میزبان صدمه نبیند! لهستان هم بواسطه مصرف بی
حدوحصر مشروبات الکلی خود را از سایر کشورهای قاره اروپا متمایز کرده تا میزبانی
دو کشور اوکراین و لهستان در سایه حوادث خیابانی در انتظار، مستعد خبرهای ناگواری
باشد!
یک توپ گرد فوتبال اما حدود سه هفته، تمام اروپا و در ادامه
سرتاسر جهان را به هم پیوند می‌زند تا با گره خوردن هنجار و ناهنجارها، از سیاست و
هنر تا الکل و جرم‌های خیابانی، سرنوشت توپ و تور دروازه‌ها را به تماشا بنشینند.
فوتبال اروپا فوتبال نظریه «زیباترین نوع بازی، بازی ساده»، فوتبال اروپا فوتبال
شیوه تهاجمی و بازی مهیج، فوتبال اروپا فوتبال اوقات دیدنی و زیبا، فوتبال اروپا
فوتبال لذت‌بردن از فوتبال، فوتبال اروپا فوتبال ابتکارعمل و فوتبال اروپا یعنی
جام ملت‌های اروپا و آخرین پدیده آن یعنی همین Euro 2012! بنابراین این شانس تاریخی را از خود دریغ نکنید و لحظه
به لحظه بازی‌های یورو را ببلعید. این یک توصیه جدی برای ساکنان تعطیلات این
تابستان گرم و طولانی است.
ویژه‌ی جام‌ملت‌های اروپا 2012
شنبه 20 خرداد 1391
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر