وضع هشدار

خطر حذف چهار سهمیه‌ ایران در لیگ قهرمانان آسیا

فوتبال در وضع هشدار

رامتین جباری               

کنفدراسیون فوتبال آسیا، هیات‌های مدیره دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را قانونی نمی‌داند. آخرین ضرب‌العجل برای همخوان شدن ساختار این دو باشگاه با قوانین AFC، کمتر از ده روز دیگر به پایان می‌رسد و اکنون احتمال حذف این دو تیم از لیگ قهرمانان آسیا، از عواقب جدی آتی است. فیفا و به تبع آن AFC بر غیرسیاسی بودن فوتبال، فدراسیون‌های مستقل، خصوصی‌سازی باشگاه‌ها و عدم دخالت دولت تاکید موکد دارد. ثبت تجاری باشگاه‌ها به عنوان شرکت‌های خصوصی اقتصادی، پروانه‌های حرفه‌یی، تراز مالی، قانون کپی‌رایت، حق پخش تلویزیونی [ایضاً غیرانحصاری بودن حق پخش؛ به این معنی که لیگ ایران در شروع هر فصل برای واگذاری رایت تلویزیونی مخیر تام باشد.] و درنهایت «درآمدزایی» از مقدمات رسیدن به استانداردهای AFC است.

عزیز محمدی، رئیس سازمان لیگ می‌گوید: «اگر وضعیت همین باشد، فصل آینده ایران هیچ سهمیه‌یی در آسیا نخواهد داشت.» در راستای خصوصی‌سازی باشگاه‌های ایران، عنوان روسای مجمع دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، به ترتیب به نام وزرای «اقتصاد» و «ورزش» ثبت می‌شود و اعضای موثر هیات‌مدیره از بین چهره‌های سرشناس نظامی، سیاسی و دولتی انتخاب می‌شوند!

ایراد اصلی که این‌بار تبعاتش گریبان فوتبال را به شکل جدی و ملموس‌تری خواهدگرفت، تفاوتی است که در تفسیر «قانون» و «ضمانت اجرای قانون»، داخل و خارج از مرزهای ایران وجود دارد؛ تصمیم‌سازان ورزشی در ایران، به لیگ حرفه‌یی، باشگاه‌های خصوصی و اجرای استانداردهای فیفا، «تظاهر» می‌کنند و با سندسازی و آرایش کاغذها به نحوی که با کتاب قانون AFC همخوانی داشته باشد، به گمان خود مشکل را حل کرده، خطر را از سر می‌گذرانند. مدیریت به شیوه هیاتی، نتیجه‌اش تعیین ضرب‌العجل‌های پی در پی برای فوتبالی است که روزگاری خود را از سطح فوتبال آسیا جداکرده بود، ولی این روزها اعتبار به خطر افتاده‌اش، جایگاه فوتبال ایران را در فیفا، با کشورهای بدون فوتبال در آسیا یکی کرده است.

جای جبران تفاهمات دوجانبه، بین برخی نمایندگان مجلس، چهره‌های دولتی و سیاسی با وزارت‌ ورزش، «فوتبال» نیست؛ از روزی که دولت به علی‌آبادی [رئیس وقت سازمان تربیت‌بدنی] دستور خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را ابلاغ کرد، تا امروز و پس از دو سال و اندی که این دو باشگاه با سرپرست‌های موقت اداره شدند، نه تنها گامی در راه خصوصی‌سازی برداشته نشد که با اعلام اعضای جدید هیات‌مدیره و روسای مجمع، بیش از گذشته سرنوشت استقلال و پرسپولیس را با مصالح سیاسی و منافع دولتی گره زدند و این در حالی است که فلسفه حضور «سرپرست موقت»، برای سیر گذار از «باشگاه‌های دولتی» به «باشگاه‌هایی خصوصی» بود که به روشنی فراموش شد. «امیدوارم با کمک‌های دولت و مجلس، مشکلات باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال به زودی مرتفع شود.»؛ این سیاست مدیریت جدید پرسپولیس است که راه‌حل مشکلات را هنوز در دست‌های سیاسیون می‌بیند. جایی که نه مصوبات مجلس، نه اصل44 قانون اساسی و نه ابلاغیه دولت، هیچ‌کدام اجرایی نمی‌شود، قوانین فیفا و AFC نیز قطعاً محلی از اعراب نخواهد داشت و تنها تفاوتش شاید در این است که پیامد چشم‌پوشی بر امور داخلی «محرومیت» نیست، ولی نادیده گرفتن اصول بین‌المللی از تبعات اولیه‌اش، «محرومیت» از حضور در عرصه‌های بین‌المللی است، که البته در ذهن اهالی غیرفوتبالی حاکم بر فوتبال ایران، چندان اهمیتی ندارد.

فوتبال ایران، بی‌تردید برخلاف نقابی که از جنس «ضد اخلاق» و «ضد فرهنگ» بر چهره‌اش زده‌اند، از مظلوم‌ترین پدیده‌های موجود در کشور است که ظرفیت منحصربفردش را برای کسب «شهرت»، «محبوبیت» و «جایگاه اجتماعی»، به ثمن بخس در اختیار کسانی می‌گذارد که کوچکترین قدمی در راه اعتلای آن برنمی‌دارند. فدراسیون فوتبال تا زمانی که از سوی فیفا تعلیق نشد، دارای اساسنامه‌یی منطبق با قواعد روز نشد، امروز هم به واسطه «مدیریت غلط»، تا لیگ ایران از سهمیه‌های آسیایی‌اش محروم نشود، به راه «خصوصی شدن» نخواهد رفت. از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در این باره می‌گوید: «دلسوزان می‌گویند فوتبال را تعطیل کنید.» فوتبالی که با بستن دریچه‌های ارتباط به روی «مدیریت صحیح»، عملاً تعطیل است! به هر روی «خصوصی‌سازی حقیقی» و التزام عملی به قوانین و استانداردهای بین‌المللی فوتبال جهان، آخرین راه برون‌رفت از «منطقه خطر» است؛ منطقه‌یی که در خطر «سونامی» از جنس محرومیت است.

روزنامه اعتماد

چهارشنبه 13 مهر 90